کتاب صوتی جاسوس، رمانی تاریخی از نویسنده‌ی مشهور و پرفروش برزیلی، پائولو کوئلیو است. این رمان به زندگی زنی هلندی-آلمانی به نام ماتا هاری می‌پردازد که در جنگ جهانی اول به جرم جاسوسی برای آلمان توسط نیروهای فرانسه دستگیر شد. پائولو کوئلیو، داستان را از طریق نامه‌های ماتا هاری به وکیلش روایت می‌کند و سرنوشت زنی را نشان می‌دهد که شجاعت زندگی خارج از هنجارهای جامعه را داشت. در این پست به نقد و بررسی کتاب جاسوس می پردازیم.
نقد و بررسی کتاب جاسوس
ماتا هاری، رقاصی هلندی-آلمانی بود که در فرانسه به‌واسطه‌ی هنر و شخصیت متفاوتش شهرت زیادی پیدا کرده بود. او که با نام گرترود مارگارت زله متولد شده بود، در 16 سالگی برای فرار از مدرسه‌ای که در آن تحصیل می‌کرد، با افسری هلندی به نام رودولف مک‌لئود ازدواج کرد. این دو با هم به اندونزی که در آن زمان مستعمره‌ی هلند بود می‌روند ولی بدرفتاری‌ها و اعتیاد به الکلِ رودولف باعث می‌شود مارگارت از او جدا شود. مارگارت در زمانی سکونتش در اندونزی، فرهنگ این کشور را مطالعه کرد و در یک شرکت رقص استخدام شد. او در آنجا نام ماتا هاری (Mata Hari) را برای خود برگزید که در زبان مالایی به معنای «خورشید» یا «چشمان روز» بود.
ماتا هاری پس از اینکه از رودولف طلاق گرفت، به پاریس رفت و مدتی در یک سیرک کار کرد تا اینکه به عنوان یک رقاص آشنا به رقص‌های شرقی و خارجی شهرت پیدا کرد. رفته‌رفته او در گروه‌ها و حلقه‌های هنری و اجتماعی پاریس شناخته‌تر شد و با بسیاری از مقامات سیاسی و نظامی رابطه برقرار کرد. شروع جنگ جهانی اول باعث شد تصویر متفاوتی از او در اذهان عمومی ایجاد شود: یک اغواگرِ خطرناک و بی‌رحم که به‌دنبال نفوذ در حلقه‌های تأثیر‌گذار و مهم سیاسی‌ست. همین تصویر متفاوت بود که باعث شد برخی از مقامات فرانسه به او اتهام جاسوسی بزنند و او را دستگیر کنند.
پائولو کوئلیو (Paulo Coelho) در رمان جاسوس (The Spy) با تلفیق واقعیت و خیال، زندگی ماتا هاری را روایت می‌کند. کتاب از نامه‌هایی تشکیل شده که ماتا هاری در هفته‌ی آخر زندگی برای وکیلش نوشته و ما از طریق این نامه‌ها با باورها و زندگی تراژیک ماتا هاری آشنا می‌شویم. این رمان، حاصل تحقیق و پژوهش پائولو کوئلیو در باب گزارش‌هایی‌ست که نهادهای اطلاعاتی آلمان، هلند و انگلیس درباره‌ی ماتا هاری نوشته‌اند، گزارش‌هایی که تصویری بسیار واقعی از زندگی یک زن مستقل در اوایل قرن بیستم را برای ما ترسیم می‌کنند.
کتاب جاسوس توسط انتشارات آتیسا و با ترجمه‌ی مینا امیری منتشر شده و نسخه‌ی صوتی آن را نشر صوتی رمانو با گویندگی آیلار محمدی تهیه کرده است.
نکوداشت‌های کتاب صوتی جاسوس
کتاب جاسوس، رمانی استادانه است. (بوک پیج)
رمانی برجسته. در پایان، خوانندگان باور خواهند کرد که نامه‌های واقعی ماتا هاری را خوانده‌اند. (هفته‌نامه‌ی ناشران)
پائولو کوئلیو نویسنده‌ایست که به زبانی جهانی می‌نویسد. (نیویورک تایمز)
افراد معنوی و سرگردان، جست‌و‌جوی پائولو کوئلیو برای پیدا کردن معنا را با اشتیاق خواهند خواند. (واشنگتن پست)
پائولو کوئلیو تصویری از زنی فراتر از زمانه‌ی خودش ترسیم کرده که توسط باورهای سنتی زمانه‌اش نابود و در نهایت تبدیل به یک افسانه شد. (مجله‌ی پیست)
کتاب صوتی جاسوس برای چه کسانی مناسب است؟
اگر به رمان‌های واقعی و تاریخی علاقه دارید و یا از دوست‌داران آثار پائولو کوئلیو هستید، شنیدن کتاب صوتی جاسوس به شما پیشنهاد می‌شود.
در بخشی از کتاب صوتی جاسوس می‌شنویم
آقای کلونت عزیز، نمی‌دانم در پایان این هفته چه خواهد شد. همیشه زنی خوشبین بوده‌ام. اما گذشت زمان مرا بدبین، تلخ، تنها و غمگین کرده است. اگر کارها آن‌چنان که امید دارم پیش برود، شما هرگز این نامه را دریافت نخواهید کرد. چون مرا بخشیده‌اند و حکم عفو من صادر شده است. به هر حال، یک عمر تلاش کردم دوستان بانفوذی بیابم و آن‌ها را برای خود نگه دارم. این نامه را به این دلیل می‌نویسم که یگانه دخترم بعدها آن را بخواند و بداند که مادرش چه کسی بوده است. اگر اشتباه کردم و اوضاع آن‌طور که امید دارم پیش نرفت، نگارش این صفحات، آخرین روزهای عمر مرا روی این کره‌ی خاکی ثبت خواهد کرد. همیشه زنی واقع‌بین بوده‌ام. بنابراین می‌دانم که وقتی پرونده‌ای بسته شود، وکلا بی‌درنگ به سراغ پرونده‌ی بعدی خواهند رفت، بدون اینکه به گذشته نگاهی بیندازند. می‌توانم تصور کنم که پس از آن چه خواهد شد. سرتان بیش از حد شلوغ می‌شود. چون دفاع کردن از جنایتکاری جنگی، شهرت و آوازه‌ی زیادی برای‌تان به ارمغان خواهد آورد.
