کتاب صوتی ملاصالح، زندگینامهی ملاصالح قاری، اسیر جنگ ایران و عراق است که در طول اسارت، مترجم گروهی 23 نفره از اسرای ایرانی شده بود. این کتاب که توسط رضیه غبیشی نوشته شده است، به مبارزات ملاصالح قبل از انقلاب و همینطور زندگی او در سالهای آغازین جنگ میپردازد. ملاصالح یکی از معدود افرادیست که سابقهی زندانی شدن در 3 حکومت و رژیم متضاد را دارد. در این پست به نقد و بررسی کتاب ملاصالح می پردازیم.
نقد و بررسی کتاب ملاصالح
گروه موسوم به 23 نفر، تعدادی از رزمندگان کودک ایرانی بودند که در جریان جنگ تحمیلی در سال 1361 به اسارت نیروهای عراقی درآمدند. اسارت این گروه از رزمندگان، پس از بازپسگیری خرمشهر به دست نیروها و رزمندگان ایرانی، صورت گرفت و صدام که بهدنبال سوءاستفاده و بهرهبرداری تبلیغاتی از این مسئله بود، دستور داد گروه 23 نفر را از دیگر اسرا جدا کنند و به کاخش بیاورند. دیداری بین اعضای این گروه و صدام در حضور رسانههای عراقی صورت میگیرد که در آن صدام خود را از اینکه این رزمندگان کودکانی بیش نیستند، ناراحت نشان میدهد و حتی میگوید: «تمامی کودکان دنیا، کودکان ما هستند.» صدام در پایان قول میدهد با موافقت کمیتهی بینالمللی صلیب سرخ این اسرا را آزاد کند.
در این دیدار، اسیر ایرانی دیگری هم حضور داشت که در آن زمان کمتر مورد توجه قرار گرفت. او ملاصالح قاری بود که بهعلت تسلط به زبانهای عربی و فارسی، گفتههای صدام را برای اعضای گروه 23 نفر ترجمه میکرد. کتاب ملاصالح که توسط رضیه غبیشی نوشته شده، به روایت زندگی این اسیر ایرانی میپردازد و حوادثی که پس از این دیدار برای ملاصالح رخ دادند را روایت میکند.
صدام در سال 1364، ملاصالح را به همراه 500 اسیر دیگر آزاد میکند اما مقامات اطلاعاتی و امنیتی ایران، به او سوءظن داشتند و بههمین علت او را دستگیر میکنند و مورد بازجوییهای فراوان قرار میدهند. ملاصالح که پیش از انقلاب به علت فعالیتهای سیاسیاش توسط ساواک دستگیر شده بود و در جنگ تحمیلی هم برای دفاع از کشورش جنگیده بود، حال باید بیگناهی خود را اثبات میکرد و نشان میداد هیچ همکاریای با بعثیها و صدا نداشته است.
رضیه غبیشی، کتاب ملاصالح را با زبانی بسیار صمیمی نوشته است که باعث شده مخاطب با ملاصالح قاری همذاتپنداری کند و حسِ یأس، ناکامی و درعینِحال وطنپرستیاش را لمس کند. انتشارات سوره مهر این کتاب را منتشر کرده است و نسخهی صوتی کتاب ملاصالح توسط نشر صوتی سماوا و به گویندگی داوود حیدری تهیه شده است.
کتاب صوتی ملاصالح برای چه کسانی مناسب است؟
داستان زندگی و فداکاریهای ملاصالح بهقدری جذاب است که شنیدن آن را به همه توصیه میکنیم. ازطرف دیگر، علاقهمندان به شنیدن زندگی اسرای جنگ تحمیلی، از شنیدن کتاب صوتی ملاصالح بهطور ویژهای لذت خواهند برد.
رسیدیم به سپاه. به داخل اتاق فرماندهی رفتم. چند تا مهمون از تهران رسیده بودن. مهدی کیانی، فرماندهی سپاه، فرماندهی سپاه برونمرزی، عباس امیری و مسئول اطلاعات و عملیات سپاه آبادان رو به من معرفی کرد. مهمونا مأموریت جدید رو تشریح کردن و قرار گذاشتن که در دو روز آینده با نیروهام به این مأموریت بسیار مهم برم و پیش از اون به اهواز بریم و با فرمانده سپاه اهواز، علی شمخانی، هماهنگی کنیم. همه میدونستن که عملیاتی در پیشه اما هیچکس ساعت و وقتش رو نمیدونست و تمام این نیروها خودشون رو برای شرکت در اون آماده کرده بودن. منم در جبههی فرهنگی و رادیو، خودم رو آماده کرده بودم تا با عملیات روانی، روحیهی مزدورای بعثی رو ضعیف کنم.
