اگر همه‌ی برنامه‌های غذایی و ورزشی را امتحان کرده‌اید اما هنوز به وزن ایدئال‌تان نرسیده‌اید، ممکن است یک مانع روان‌شناختی یا ذهنی سر راه‌ی شما وجود داشته باشد. کاهش وزن می‌تواند برای هر کسی دشوار باشد، اما افرادی که با مشکلات احساسی سروکار دارند معمولا دیرتر به هدف خود می‌رسند. اولین گام برای دستیابی به یک راه‌ی حل سالم، شناسایی موضوع است. در این فرآیند ممکن است متوجه شوید که بیش از یک مانع وجود دارد. با این حال، خبر خوب این است که می‌توانید بر این موانع غلبه کنید. در این پست به بررسی مهمترین دلایل عدم کاهش وزن می پردازیم.
مهمترین دلایل عدم کاهش وزن
آنچه که در ذهن شما می‌گذرد از بعضی جهات علیه‌ی شما عمل می‌کند و از بعضی جنبه‌ها می‌تواند برایتان مفید باشد. برای عبور از موانع ذهنی کاهش وزن، ابتدا باید مشخص کنید که چه چیزهایی شامل این موانع می‌شوند.
۱. تفکر همه یا هیچ
اگر به اضافه وزن نگاه‌ی مطلق دارید، یعنی یا همیشه به برنامه‌ی غذایی خود پایبند هستید یا کاملا آن را کنار می‌گذارید، ممکن است دچار یک تحریف شناختی به نام «تفکر همه یا هیچ» باشید.
روانشناسان از اصطلاح «تحریف شناختی» برای اشاره به افکار اغراق‌آمیز مداوم استفاده می‌کنند که با دنیای واقعی مطابقت ندارند. افرادی که در حین تلاش برای کاهش وزن تفکر همه یا هیچ را تجربه می‌کنند، بر این باورند که بر اساس انتخاب‌های غذایی خود یا به موفقیت کامل می‌رسند یا کاملا شکست می‌خورند. مطالعات نشان داده‌اند که تفکر همه یا هیچ ارتباط تنگاتنگی با ناتوانی در حفظ وزن سالم دارد.
اگر دارای تفکر همه یا هیچ باشید، احتمالا پس از کمی ناپرهیزی برای بازگشت به الگوی تغذیه‌ی سالم دچار مشکل می‌شوید. بنابراین، بر اساس این فرض که رژیم غذایی شما کاملا شکست خورده است، آن را کنار می‌گذارید و شروع به پرخوری می‌کنید.
۲. تصویر بدنی منفی
اگر سعی می‌کنید اندازه و شکل بدن خود را تغییر دهید، احتمالا از ظاهر خود در وضعیت فعلی راضی نیستید. البته هیچ اشکالی ندارد که بخواهید سلامت یا ظاهر خود را بهبود ببخشید. اما تصویر بدنی منفی می‌تواند یکی از موانع کاهش وزن باشد و به عزت نفس شما آسیب برساند.
برای بعضی از مردم، تصویر بدنی منفی با خودارزشمندی و عزت نفس مرتبط است. این افراد ممکن است فکر کنند که ارزش آن‌ها بر اساس بدن، شکل، اندازه یا غذایی که می‌خورند تعیین می‌شود. این موضوع می‌تواند در هنگام تلاش برای ایجاد عادت‌های غذایی سالم یا رسیدن به وزن مناسب مانع موفقیت شود.
علاوه بر این، تصویر بدنی منفی با الگوهای غذایی ناسالم و سایر مشکلات در ارتباط است. کسانی که مشغله‌های نگران‌کننده‌ای درباره‌ی وزن و شکل بدن خود دارند، ممکن است برای لاغر شدن به جای غذاهای غنی از مواد مغذی فقط روی غذاهای کم‌کالری تمرکز کنند، به رژیم‌های بسیار محدود روی بیاورند یا بیش از حد ورزش کنند.
در بعضی موارد، داشتن یک تصویر منفی از بدن به مشکلات سلامت روان مانند افسردگی منجر می‌شود که این می‌تواند احتمال ابتلا به چاقی را افزایش دهد. افسردگی با پرخوری، انتخاب غذاهای نامناسب و سبک زندگی بی‌تحرک مرتبط است.
چه زمانی به دنبال کمک باشیم؟
اگر دائما درباره‌ی بدنتان افکار منفی دارید، از متخصص سلامت روان کمک بگیرید. مشخص نیست که تصویر بدنی منفی به تغذیه‌ی ناسالم منجر می‌شود یا این تغذیه‌ی ناسالم است که در ایجاد تصویر بدنی منفی نقش دارد. با این حال، واضح است که احساس نارضایتی شدید از بدن یکی از اصلی‌ترین موانع کاهش وزن است و مهم‌تر از آن می‌تواند به سلامت روان و عزت نفس شما آسیب وارد کند.
۳. استرس
اکثر مردم با غذا خوردن احساس خوبی پیدا می‌کنند. به همین دلیل، بعضی از افراد هنگام استرس از غذا خوردن به‌عنوان بهترین راه برای آرام کردن احساسات خود استفاده می‌کنند. غیرعادی نیست که هر از گاهی به‌سراغ این استراتژی بروید، اما اگر در تلاش برای کاهش وزن هستید یا غذا خوردن تنها راه‌ی شما برای مقابله با استرس است، به‌تدریج دچار مشکل می‌شوید.
مطالعات نشان داده‌اند که پرخوری می‌تواند به یک مکانیسم مقابله‌ای مزمن برای مدیریت استرس‌های روزمره تبدیل شود. این استراتژی ممکن است در میان کسانی که در حال حاضر اضافه وزن دارند رایج‌تر باشد.
پرخوری تنها چیزی نیست که شما را دچار مشکل می‌کند. انتخاب‌های غذایی شما هم اهمیت دارند، چون در زمان اضطراب احتمالا دستخوش تغییر و تحول می‌شوند. هنگام استرس نه‌تنها غذای بیشتری می‌خورید، بلکه به مصرف خوراکی‌های چاق‌کننده روی می‌آورید که مقدار زیادی قند و کالری دارند.
در نهایت، زمانی که استرس دارید، بدن شما کورتیزول بیشتری تولید می‌کند که این می‌تواند به افزایش وزن منجر شود. بیشتر کسانی که می‌خواهند لاغر شوند اما استرس دارند، ممکن است علیرغم تلاشی که می‌کنند تغییری در وزن خود مشاهده نکنند. چون استرس یکی از موانع کاهش وزن است.
۴. افسردگی
در حال حاضر، دقیقا مشخص نیست که آیا افسردگی باعث افزایش وزن می‌شود یا جلوی کاهش وزن را می‌گیرد. اما بسیاری از محققان معتقدند که بین آن‌ها رابطه وجود دارد و حتی در افرادی که وزن طبیعی دارند، افسردگی می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
در بعضی از مردم، افسردگی به بی‌اشتهایی و کاهش وزن منجر می‌شود. اما در سایر افراد، علائم افسردگی (از جمله بی‌خوابی یا خستگی) باعث می‌شوند کاهش وزن سخت‌تر شود. بعضی از داروهای ضد‌افسردگی هم در افزایش وزن نقش دارند. اگر از افسردگی رنج می‌برید، ضروری است که با پزشک یا متخصص سلامت روان صحبت کنید. پرداختن به سلامت روان از کاهش وزن بسیار ضروری‌تر است.
