در سالهای اخیر، یک مشکل عجیب و آزاردهنده دنیای گوشیهای هوشمند را فرا گرفته است: ظاهرشدن ناگهانی خطوط عمودی سبز رنگ روی گوشی های ردهبالا، بهویژه آنهایی که از نمایشگر اولد استفاده میکنند.
بهنظر میرسد همهچیز از حدود سال 2020 شروع شد، زمانی که گزارشهایی از سوی کاربران گوشیهایی مانند سری سامسونگ گلکسی S20، گوشیهای وان پلاس 8 و 9 پرو و حتی آیفون ایکس منتشر شد. با گذشت زمان، این مشکل ابعاد گستردهتری پیدا کرد.
تا زمانی که به دوره گلکسی S21 اولترا رسیدیم، خطوط نئون عمودی، بهویژه خطوط سبز، به یک دردسر فراگیر تبدیل شده بودند. امروزه، حتی در عصر گوشیهایی مانند گلکسی S25 و وان پلاس 13، این نوارهای نازک و درخشان همچنان باقی ماندهاند.
دلایل ظاهر شدن خطوط سبز روی گوشی های هوشمند
رایجترین رنگ، سبز است؛ اما خطوط صورتی، سفید و حتی بنفش هم به این مشکل اضافه شدهاند و بسیاری از کاربران را با این پرسش مشترک روبهرو کردهاند: چه بلایی سر صفحهنمایش گوشی هامون اومده؟
1. ساختار یک خرابی در اولد
برای درک ریشه این مشکل، بهتر است ابتدا بدانیم که نمایشگرهای اولد چگونه کار میکنند. برخلاف نمایشگرهای LCD که به نور پسزمینه وابسته هستند، پنلهای اولد از میلیونها پیکسل خودتابشگر بسیار ریز تشکیل شدهاند که هر یک توسط ترانزیستورهای لایهنازک (TFT) و مدارات حساسی کنترل میشوند. اگر حتی یکی از این ترانزیستورها خراب شود، نتیجه میتواند شدید و چشمگیر باشد. مثلاً اگر یک ستون از زیرپیکسلهای سبز در حالت «روشن» قفل شود، یک نوار عمودی سبز رنگ کاملاً صاف روی نمایشگر ظاهر میشود. این یک مشکل نرمافزاری نیست؛ بلکه یک نقص فیزیکی است.
بیشتر کارشناسان معتقدند که این خطوط، نشانهای از خرابی سختافزاری هستند. در بسیاری از موارد، این موضوع به خاطر لحیمکاری ضعیف، کانکتور خراب نمایشگر یا نقصی در پنل است که فقط پس از چند ماه استفاده بروز میکند. در موارد دیگر، گرما عامل اصلی است؛ فشار حرارتی ناشی از شارژکردن، بازیکردن یا حتی نصب بهروزرسانی نرمافزاری میتواند یک قطعه آسیبپذیر را از کار بیندازد.
از قضا، یکی از عوامل محرک اصلی برای ایجاد خطوط سبز، بهروزرسانی نرمافزاری است. تعداد بیشماری از کاربران گزارش دادهاند که صفحهنمایش گوشیشان درست پس از دریافت یک بهروزرسانی OTA دچار مشکل شده است. البته این همزمانی احتمالاً اتفاقی باشد. بهروزرسانیها سیستم را تحت فشار قرار میدهند، گوشی را ریستارت کرده، درایورهای صفحهنمایش را دوباره تنظیم میکنند و دمای داخلی را بهطور موقت بالا میبرند. اگر پنل اولد گوشی شما در آستانه خرابی باشد، همین فشارها میتواند باعث آسیب قابل مشاهده شود. مشکل اصلی، خود بهروزرسانی نیست، بلکه فشار فیزیکی ناشی از آن است.
2. کدام گوشیها آسیبپذیرترند؟
فهرست بلندبالایی وجود دارد. سریهای گلکسی S20، S21 و S22 سامسونگ از جمله آسیبپذیرترینها هستند. مدلهای S20+ و Note 20 اولترا عملاً به نماد این مشکل تبدیل شدند، بهطوریکه ردیت و انجمنهای سامسونگ از تصاویر خطوط سبز درخشان کاربران پر شد.گوشیهای وان پلاس بهویژه مدلهای 8T، 9R و 9 پرو نیز بهطور گسترده با این مشکل روبهرو شدند؛ تا جایی که این شرکت در هند، گارانتی مادامالعمر برای صفحهنمایش ارائه کرد. حتی اپل هم در امان نبود: برخی از نسخههای اولیه آیفون ایکس با مشکل «خط سبز مرگ» مواجه شدند، اگرچه اپل خیلی زود آن را بهعنوان یک نقص سختافزاری پذیرفت و گوشیها را در قالب گارانتی تعویض کرد.
مشکل ظاهرشدن خطوط سبز روی صفحهنمایش گوشی به برند یا منطقه خاصی محدود نمیشود. کاربران پیکسل 6، اوپو، ویوو و حتی برخی از دارندگان گوشیهای شیائومی نیز با مشکلات مشابه مواجه شدهاند. وجه مشترک همه این دستگاهها، داشتن صفحهنمایش اولد است.
3. نقصهای تولیدی
یکی دیگر از عوامل احتمالی، ناهماهنگی در روند تولید است. برخی از سریهای تولیدی پنلهای اولد ممکن است بیشتر از بقیه مستعد خرابی باشند، بهویژه وقتی که شرکتها در تلاش برای طراحی نمایشگرهای نازکتر، حاشیههای کمتر و نرخ نوسازی بالاتر هستند.
هر نقص کوچک در حین تولید، خواه یک ترک مویی در مدار باشد یا یک کابل فلکس که کمی جابهجا شده، میتواند ماهها بعد بهصورت یک خط درخشان و ناخواسته نمایان شود.
همچنین برخی شواهد حاکی از آن است که شرایط آبوهوایی هم نقش دارند. گزارشها در مناطق با گرما و رطوبت بالا، مانند هند و جنوب شرق آسیا، بیشتر دیده میشود. پنلهای اولد به رطوبت و تغییرات دمایی حساساند و قرار گرفتن طولانیمدت در معرض این شرایط میتواند روند فرسایش را سرعت ببخشد.
4. چه کاری میتوان انجام داد؟
اینجاست که کار سخت میشود: هیچ راهحل نرمافزاری برای این مشکل وجود ندارد. اگر گوشی شما با مشکل خطوط سبز مواجه شود، تقریباً همیشه دائمی است و تنها راهحل واقعی، تعویض کامل نمایشگر است.
برخی از تولیدکنندگان پا پیش گذاشتهاند. سامسونگ در هند برای مدلهای آسیبدیده گلکسی، تعویض رایگان نمایشگر ارائه کرده و برنامه گارانتی مادامالعمر وان پلاس نیز در برخی مناطق این مشکل را بدون توجه به وضعیت گارانتی پوشش میدهد. اما این راهکارها جهانی نیستند، و بسیاری از کاربران مجبورند بهتنهایی مسیر پشتیبانی را طی کنند.
اپیدمی خطوط سبز، بهنوعی زنگ خطر برای صنعت گوشی های هوشمند بود. حالا که اولد به عنصر اصلی تجربه بصری در گوشیها تبدیل شده، تولیدکنندگان زیر فشار قرار گرفتهاند تا نه فقط رنگهای درخشان، بلکه دوام طولانیمدت را هم تضمین کنند.
برخی گزارشها حاکی از آن هستند که پنلهای جدید امولد که از سال 2024 به بعد تولید میشوند، شامل تغییراتی در طراحی هستند تا احتمال چنین خرابیهایی را کاهش دهند. با این حال، این خبر تسلیبخش چندانی برای کاربرانی نیست که هماکنون یک نوار سبز درخشان در دل نمایشگرشان دارند.