در نقد و بررسی فیلم برادران لیلا به اثری میپردازد که با یک بوسه جنجالی شد و با یک تهمت تجاوز تیترِ یک و شاید کیفیت اثر تحتِ تاثیر این مسائل قرار گرفت. ما اما در این نقد به دور از این خالهزنکبازیها به خودِ اثر خواهیم پرداخت.
تنها زن یک خانواده بودن با چهار برادر آسان نیست. به خصوص که خانواده لیلا (ترانه علیدوستی) با مشکلات مالی و بدهی دست و پنجه نرم میکنند و سه برادر سالهاست که بیکار هستند. وقتی نفر چهارم، علیرضا (نوید محمدزاده) کارش را در کارخانه از دست میدهد، لیلا متوجه می شود که موقع تغییر است.
نقد و بررسی فیلم برادران لیلا
در اصل لیلا قبلا فکرش را کرده بود که خانواده چگونه میتوانند از این بدبختی فرار کند: یک مغازه در یک مکانِ خوب (خوب برای این خانواده میتواند توالت عمومی باشد) در تهران خالی شده است. او میخواهد آن را بخرد و با برادرانش یک کسب و کارِ کوچک راه اندازی کند.


سنت
حتی اگر تمرکز فیلم بر روی مردان خانواده باشد، فیلمِ برادران لیلا در کل فیلمی با محوریتِ کاراکترِ لیلا با بازی خوبِ ترانه علیدوستی است. او با شور و اشتیاق بازی میکند. این بازیگر تجسم زنی است که با سنتهای مندرس خانوادگی مبارزه میکند و تسلیم نمیشود. این فیلم با وجود دیالوگهای زیاد و طولانی بودن بیش از حد، یک تراژدی نسبتا موفق است. البته اگه پیشتر با سعید روستایی و فیلمهای حالا تکراری شدهاش آشنا نشده باشید. یعنی مثلا قبلا اگر ابد و یک روز را دیده باشید و بعد از این همه سال لیلا و برادرانش را، دچار نوعی دژاوو خواهید شد. چون همهچیز همان است که بود. شاید بفرمائید خب جامعه هم همان است. اما باید عرض کنم که نخیر همان نیست. در جامعه روزانه همه چیز تغییر میکند. تمام مفاهیم و کنش و واکنشها، مانند گریمِ بینظیرِ موهای پیمان معادی در این فیلم که تنه به تنهی گریم جوکر میزد 🙂
اجتماع
فیلم سعید روستایی با واقعیت اجتماعی فرهنگی ایران که از نگاه خانوادهای از هم گسیخته روایت میشود مواجه است. موضوع فیلم برادران لیلا که از مشکلات مالی رنج میبرد بیشتر موفقیت را هدف قرار میدهد اما در لحظات بسیار کمی در مرکز آن قرار میگیرد. برای فیلمبرداری یک فیلم تقریبا سه ساعته که بیش از همه در حوزه دیالوگ حرکت میکند، باید کاملا حواس چمع بود.


مهم نیست که طرح چقدر جذاب باشد و ایدههای خوبی پشت آن باشد، باید با ذوق و سلیقه بیننده تسویه حساب کرد که تابع سطح محرکهایی است که قبل از ورود به فیلم میتواند آنها را در برگیرد. پس زمینه خوب برادران لیلا را میتوان در آن گروه قرار داد، زیرا گزارشی از وضعیت اجتماعی-اقتصادی ایرانِ چند سال پیش را با تعداد زیادی تفاوتهای ظریف که از مذهب تا زندگی کاری یا خانوادگی است در برمیگیرد.
خانواده
فیلم سعید روستایی به این ترتیب داستان خانوادهای ایرانی را روایت میکند که در بدهیها و ناآرامیهای اجتماعی زندگی میکنند که در آن پدر بیش از هر چیز به دنبال دستیابی به عنوان آرزوی پدرسالاری کلاسیکِ ایرانی و مورد پذیرش جامعه سنتی ایران است. سنتی که به پنج فرزندش هیچ کمکی نمیکند و البته که موجباتِ ظهورِ کاراکترِ بیرحمِ لیلا را فراهم میآورد. لیلایی که تا جایی پیش میرود که پدر را هیچ میانگارد، تحقیر میکند و در انتها ناظرِ مرگش میشود.


البته این فیلم پر از کاراکترِ بدبخت ایرانی و جایزهبگیر است. یکی از آنها لیلا است. او گرفتار فقر و ناامیدی است. برادران لیلا جامعهای مردسالار را به تصویر میکشد که در آن زنان حکمِ اشیاء را دارند و خدمتکار هستند. اما سوال اینجاست که آیا در جامعه کنونی ایران چنین وضعیتی حاکم است؟ بنده به عنوان یک نقادِ فیلم و یک انسانِ اجتماعی چنین تصوری از جامعه ایران ندارم. این وضعیت را منکر نمیشوم، هست اما نسبت به سالهای قبل شدیدا کم شده و درون مایهی فیلم برادران لیلا را تا حدودی سیاهنماییِ جشنوارهای میدانم.


در پایان این بخش باید بگویم نکته کلیدی بر این واقعیت استوار است که فیلم هویت خود را مدیون مشکلات اجتماعی-فرهنگی است چه در جنبه کلی که شخصیتها طعمه شیوه تغییر ناپذیر زندگی میشوند و هم انگیزهها و خواستههای فردی که به آن میپردازند. آنها سوژه هستند، با انگیزه جزم گرایی، مردسالاری و انتظارات بسیار موضعی در زمان و مکان. پدری که به هر قیمتی به دنبال تاج خود است و فرزندانی که خود اشتغالی را تنها شکل کار شایسته و ایده آل میدانند.
تکنیک
یک کارگردانی خوب، یک مونتاژ متعارف (گرچه تضادهای زمانی و مکانی در مونتاژ دیده میشد) و یک زیباییشناسی کسلکننده که بسیار همسو با سینمای اجتماعیِ جشنوارهای است. از سوی دیگر و با در نظر گرفتن طولانی بودن فیلم اگر نقش پدر خانواده بیان و اکت بیشتری میداشت باشد کار بهتر ازآب درمیآمد.


برادران لیلا فیلمی نسبتا خوب و با ایدههای جذاب است اما شکست در ریتم و تیرگی در تبدیل ایده به طرح و پرداخت، آن را از فیلم های بزرگ سینمای ایران دور میکند.
داستان فیلم برادران لیلا
لیلا در ۴۰ سالگی تمام زندگی خود را صرف مراقبت از پدر و مادر و چهار برادرش کرده است. در کشوری که درگیر تحریمهای اقتصادی بینالمللی است، خانواده دائماً با هم بحث میکنند و زیر بار بدهی خُرد میشوند.لیلا در حالی که برادرانش در تلاش برای گذراندن زندگی خود هستند، نقشهای میکشد تا با راه اندازی یک تجارت خانوادگی آنها را از فقر نجات دهد.


در حالی که آنها به شدت به حمایت مالی نیاز دارند، لیلا متوجه می شود که پدرشان اسماعیل، مخفیانه یک میراث خانوادگی را پنهان کرده است. او این میراث را به عنوان یک پیشنهاد برای تبدیل شدن به پدرسالار جدید قبیله، بالاترین افتخار در سنت ایرانی، نگه داشته است. این اتفاق باعث هرج و مرج در خانوادهای میشود که از پیش نیز شکننده بود. با بدتر شدن وضعیت سلامتی پدر، اقدامات هر یک از اعضای خانواده به تدریج خانواده را یک قدم به سمت انفجار نزدیک میکند.
سلام جناب نوبخت عزیز سایت واقعا فوق العاده و مفید هست و مطالب عالی
کاش توضیحات کامل تری بزارید که بیشتر استفاده کنیم
بادرود
دوست عزیز در نظر داشته باشید که مطلب ارایه شده در زمینه نقد و بررسی می باشد و درخواست شما در زمینه معرفی فیلم می باشد.
اما به هر حال سپاس از همراهی و پیشنهاد شما.
سعید پورصمیمی، نوید محمدزاده، ترانه علیدوستی، پیمان معادی، فرهاد اصلانی، محمد علی محمدی، نیره فراهانی و مهدی حسینی نیا از بازیگران فیلم هستند
خیلی ممنونم از پاسخگویی سریع
سپاس از همراهی شما