کتاب صوتی آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2 نخستین عنوان از مجموعه آثار جرج آر. آر. مارتین، رمان‌نویس، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده‌ی پرآوازه‌ی آمریکایی است. مارتین در این مجموعه که با استقبال بی‌نظیر مخاطبان و علاقه‌مندان به ژانر فانتزی و همین‌طور تحسین منتقدان مواجه شده، روایتگر جهانی خیالی است که ساکنانِ آن، برای دستیابی به قدرت و ثروت، از هیچ ترفند، حیله و دسیسه‌ای فروگذار نمی‌کنند. در این پست به نقد و بررسی کتاب آوای یخ و آتش 2 می پردازیم.
نقد و بررسی کتاب آوای یخ و آتش 2
مجموعه کتاب‌های آوای یخ و آتش (A Song of Ice and Fire) از آثار برجسته و شناخته‌شده‌ی ادبیات معاصر به شمار می‌رود. روایاتی که در این مجموعه توسط نویسنده‌ی نام‌آشنا و شهیر آن، جرج آر. آر. مارتین (George R. R. Martin) شرح داده می‌شوند، پر از شگفتی، هیجان، حماسه و جذابیت هستند. بازی تاج و تخت (A Game of Thrones) اولین قسمت از این مجموعه‌ی سرگرم‌کننده و کم‌نظیر است و به کمک سریالی که با اقتباس از آن ساخته شد، به یکی از ماندگارترین آثار ادبی و هنری این قرن تبدیل شده است. مارتین با به‌کارگیری یکی از تکنیک‌های جالب‌توجه در خلق آثار هنری به نام جهان‌سازی، توانسته جهانی متفاوت و خیالی را با تاریخچه، مردمان، جغرافیا، قوانین و آداب‌ورسوم و حتی زبان‌های ویژه‌ی خود خلق کند؛ جهانی که با شنیدنِ ماجراهای کتاب، رفته‌رفته در آن غرق می‌شوید و آن را راستین و واقعی می‌پندارید.
جهانِ مخلوق جرج آر. آر. مارتین، وستروس نام دارد و فضای آن، به اروپا و به‌ویژه انگلستان در دوران قرون وسطی بسیار شبیه است. وستروس از هفت قلمرو تشکیل شده است و دیواری بلند و گسترده، آن را از قلمروهای شمالی که سکونت‌گاه موجودات ماورایی و خطرناک است، جدا می‌کند. اگر سریالی را که با اقتباس از این کتاب ساخته شده است، مشاهده کرده باشید، مدام از زبان شخصیت‌های مختلف می‌شنوید که «زمستان در راه است» (Winter is coming). در این جهان، مفاهیم تابستان و زمستان هم معنای واقعی دارند و هم معنای استعاری و به همان اندازه که تابستان می‌تواند ادامه‌دار و طولانی باشد، زمستانِ سرد و خشن نیز وقتی از راه برسد، به‌سختی به انتها خواهد رسید و با شنیدنِ کلماتِ نخستینِ این کتاب، در می‌یابیم که گویا آن زمستانِ سخت، در حال نزدیک شدن است.
در کتاب صوتی آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2 می‌شنویم که عصر تارگرین‌ها و اژدهایانِ آن‌ها و همین‌طور دوره‌ی جنایات و ظلم و تعدیِ آنان به سر رسیده و اکنون هنگامه‌ی صلح و آرامش است؛ صلحی ناپایدار و ظاهری که با محافظت از دیواری که در مقابل زمستان ابدی قرار دارد، به‌ظاهر مستحکم و ماندگار است تا اینکه نفر دوم دربار کشته می‌شود و همین رخداد، به سرآغازی برای آشوب و آشفتگی‌ها بدل می‌گردد. مجموعه‌ی آوای یخ و آتش را می‌توان در واقع سه داستان در قالب یک داستان دانست: اولین حکایت، نبردی است که در وستروس در قلمروی پادشاهان بر سر تخت آهنین جریان دارد. شاه رابرت باراتیون، از دنیا رفته است و پسرش جافری با حمایت مادرش، که اکنون ملکه شده است، بر تخت می‌نشیند اما ادارد ند استارک، وزیر و مشاور ارشد پادشاه درمی‌یابد که جافری و خواهر و برادرش از نسل راستین رابرت نیستند. روایت دوم در شمال وستروس روی می‌دهد که در آن، دیواری بزرگ و قدیمی از یخ، قلمرو بشر را از سایر موجودات جدا کرده است و برادران نایت‌واچ سوگند یاد کرده‌اند تا عمر و جان خود را در راه محافظت از آن بگذارند و در سومین حکایت، از ماجراجویی‌های دنریس تارگرین، واپسین بازمانده‌ی خاندان بزرگِ تارگرین، پادشاهانِ پیشینِ وستروس باخبر می‌شویم.
جرج آر. آر. مارتین از کودکی به داستان‌های حماسی و فانتزی علاقه داشت. مارتین زاده‌ی خانواده‌ای از طبقه‌ی کارگر در آمریکاست. پس از آنکه خانواده‌اش به ورطه‌ی دشواری‌های مالی افتاد، او به خواندنِ رمان‌ها و داستان‌های تخیلی روی آورد و اندک‌اندک توانست با وجود سن کم، با تقلید از آنچه می‌خواند، به خلق داستانک‌های کوچکی دست بزند و آن را به دیگران بفروشد! در جوانی به ابرقهرمان‌های داستان‌های کمیکِ دهه‌ی 60 علاقه‌مند شد و خلق داستانی با الگوبرداری از شخصیت‌های ابرقهرمانی حتی دریافت جایزه‌ای را هم برای او به دنبال داشت. اما همواره احساس می‌کرد که جهان‌های خلق‌شده توسط نویسندگانِ این ژانر، فاقد واقع‌گرایی لازم هستند و بنابراین خود دست به کار شد و با برهم زدنِ قواعد و اصول معمول این ژانر، به خلق جهانی دست زد که شخصیت‌های آن، هرچند فانتزی و غیرواقعی اما ملموس و قابل پذیرش هستند. شخصیت‌های خاکستریِ مارتین هم واجد ویژگی‌های مثبت و هم منفی‌اند و ابعاد وجودیِ آنان، چند لایه و درهم پیچیده است.
از دیگر ویژگی‌های کتاب صوتی آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2 می‌توان به اهمیت و نقشی که جادو در این اثر ایفا می‌کند، اشاره کرد. جادو در آثار جرج آر. آر. مارتین نوعی رئالیسم یا واقع‌گرایی سیاسی را ابراز می‌کند. از این رو شاید بتوان نوشته‌های او را بیشتر در قالب اثر داستانیِ تاریخی در نظر گرفت تا تخیلی و فانتزی؛ چرا که در هنگامه‌ی بروز تعارضات و جدال‌ها بر سر قدرت، این جادو و اوهام نیست که حرف اول را می‌زند بلکه ترفندهای سیاسی، مذهب و آداب‌ورسوم است که عمیق‌ترین و تأثیرگذارترین نتایج را به بار می‌آورد. در جهانِ وستروس «ابرقهرمان» را به‌معنای متعارف آن مشاهده نمی‌کنیم تا با استفاده از استعدادهای شگفت‌انگیز و توانایی‌های فرابشری و فراطبیعی خود به یاری جهان و دیگر افراد بیایید؛ در عوض شاهد شخصیت‌هایی تک‌افتاده، گاه منزوی و سلطه‌طلب هستیم که به هر قیمت و با هر شیوه‌ای درصددند به قدرت و نفوذ و ثروت دست پیدا کنند. زنان نیز در آثار مارتین از جایگاه متفاوتی نسبت به دیگر آثار فانتزی و حماسی برخوردارند. جهانِ ترسیم‌شده توسط مارتین تا اندازه‌ی زیادی مذهبی و پدرسالارانه است اما او زنان را هم برخوردار از همان ویژگی‌ها و امیال و جاه‌طلبی‌هایی می‌داند که برای مردانِ آثار خود متصور است.
کتاب آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2 توسط انتشارات موج و با ترجمه‌ی رکسانا شیرزادی منتشر شده است. نسخه‌ی گویای این کتاب را نشر صوتی آوانامه با صداپیشگی گروهی از گویندگان مطرح و مشهور این حوزه از جمله مهبد قناعت پیشه، آرمان سلطان زاده، محسن زرآبادی پور، محسن بهرامی، سحر بیرانوند، مهدی صفری و مریم پاک ذات و … تهیه کرده است.
درباره‌ی مجموعه‌ی آوای یخ و آتش
آوای یخ و آتش از جمله‌ی بهترین مجموعه کتاب‌های فانتزی منتشر شده در سال‌های اخیر به شمار می‌رود. جرج آر. آر. مارتین نوشتنِ این مجموعه را در سال 1991 آغاز کرد و پنج سال بعد، یعنی در سال 1996 آن را به انتشار رساند. آوای یخ و آتش قرار بود در قالب یک اثر سه‌گانه منتشر شود اما تا به امروز، پنج کتاب از این مجموعه به چاپ رسیده است: بازی تاج و تخت، نبرد پادشاهان، طوفان شمشیرها، ضیافتی برای کلاغ‌ها و رقصی با اژدهایان.به گفته‌ی مارتین، دو جلدِ دیگرِ این مجموعه، بادهای زمستان و رؤیایی از بهار، نیز در آینده به انتشار خواهد رسید. آوای یخ و آتش، تصویر جهانی حماسی و تخیلی را در برابر مخاطب خود قرار می‌دهد؛ تصویری تیره و مملو از خشونت و واهمه که بر نقص‌ها و کاستی‌های طبیعت انسانی و تواناییِ شگفتی‌آورش در سبعیت و ظلم و ستم قرار گرفته است و از این رو، یکی از بهترین نمونه‌های ژانر گریم‌دارک (زیرشاخه‌ای از ژانر ادبیات گمانه‌زن که بر نقص‌های طبیعت انسان و توانایی او برای ظلم و ستم متمرکز است) به شمار می‌رود. در جهانِ فانتزیِ مارتین، نه جادو که ستیز بر سر قدرت حکم‌فرماست و شخصیت‌های آن، مدام بر سر دوراهی‌های اخلاقی و وجدانی، در چالش‌های سخت بر سر انتخاب میان غرور و قدرت یا وفاداری و از جان گذشتگی قرار می‌گیرند.
اقتباس‌های سینمایی (و فرهنگی) از کتاب آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2
کمتر علاقه‌مندی به ژانر فانتزی و داستان‌های حماسی است که سریال «بازی تاج و تخت» ساخت شبکه‌ی HBO را ندیده باشد. این سریال توسط دیوید بنیاف (David Benioff) و دی. بی. وایس (D. B. Weiss) و با اقتباس از مجموعه‌ی آوای یخ و آتش ساخته شده است. بازی تاج و تخت در نقاط مختلفی از دنیا مانند کانادا، کرواسی، ایسلند، مالت، اسپانیا، مراکش و ایالات متحده در 73 قسمت و هشت فصل فیلم‌برداری شد و پخش آن از این شبکه از سال 2011 تا 2019 ادامه پیدا کرد.
از جمله بازیگرانی که در این سریال به ایفای نقش پرداخته‌اند می‌توان به چهره‌های مشهوری چون شان بین (Sean Bean)، سوفی ترنر (Sophie Turner)، کیت هرینگتون (Kit Harington) و لینا هیدی (Lena Headey) اشاره کرد. از دیگر نقاط قوت این مجموعه، موسیقی بی‌نظیر و تأثیرگذار آن است که توسط آهنگساز نام‌آشنای ایرانی-آلمانی، رامین جوادی ساخته شده است. ملودی مهیج و بی‌بدیلی که در ابتدای این سریال می‌شنوید از سوی بسیاری از منتقدان به‌عنوان یکی از بهترین موسیقی‌های آغازین یک سریال تلویزیونی شناخته می‌شود. ساخت موسیقی برای این سریال، جوایز بسیاری را برای رامین جوادی به ارمغان آورده است. جلوه‌های بصیری فوق‌العاده، بازی‌های روان و باورپذیر و روایت شگفت‌انگیز جرج آر. آر. مارتین، این سریال را به یکی از آثار ماندگار دنیا تبدیل کرده است.
جوایز و افتخارات کتاب آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2
از جمله بهترین کتاب‌های برگزیده‌ی Publishers Weekly در سال 1996
نامزد جایزه‌ی Nebula برای بهترین رمان در سال 1997
نامزد جایزه‌ی جهانی فانتزی برای بهترین رمان در سال 1997
برنده‌ی جایزه‌ی لوکوس برای بهترین رمان فانتزی در سال 1997
برنده‌ی جایزه‌ی ایگنوتوس اسپانیا برای بهترین رمان خارجی در سال 2003
نکوداشت‌های کتاب آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2
این کتابِ فوق‌العاده، مهم‌ترین اثر فانتزی این دهه به شمار می‌رود. (Denver Post)
جهانی که جرج آر. آر. مارتین در کتاب بازی تاج و تخت ترسیم کرده، بسیار واقعی و ملموس و در عین حال رمانتیک و مهیج است. (Chicago Sun-Times)
سرگذشت‌نامه‌ای باشکوه را می‌خوانید که نثری خلاقانه و داستانی بس ظریف و پیچیده دارد. (BookPage)
نخستین اثر فانتزی-حماسی جرج آر. آر. مارتین از استانداردهای این ژانر بسیار فراتر رفته است. (Locus)
جرج آر. آر. مارتین در کتاب بازی تاج و تخت پرتره‌هایی واقعی از شخصیت‌هایی بسیار ملموس و به‌خوبی پرورش‌یافته را با نثر روان، هیجان‌انگیز و واژه‌های ظریف و به‌دقت انتخاب‌شده‌اش در برابر ما ترسیم کرده است. (Publishers Weekly)
کتاب صوتی آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2 برای چه کسانی مناسب است؟
شنیدنِ کتاب صوتی آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2 برای تمامِ علاقه‌مندان به آثار فانتزی و حماسی، تجربه‌ای جذاب و هیجان‌انگیز خواهد بود.
در بخشی از کتاب صوتی آوای یخ و آتش 2 – بازی تاج و تخت 2 می‌شنویم
همه‌ی افراد در حیاط جمع بودند. سر آلیسر تورن سخنانش را آغاز کرد: «شما هم به اندازه‌ی تمام کسانی که تا حالا آموزش داده‌ام، بی‌لیاقت هستید. شما به درد بیل زدن می‌خورید نه شمشیر کشیدن. اگر دستِ من بود، همه‌تان را می‌فرستادم خوک‌چرانی. دیشب خبر داده‌اند که گوئرن با پنج پسر، دارد از جاده‌ی شاهی می‌آید. شاید یکی دو نفرشان از تاپاله و پهن بیشتر بی‌ارزند. برای اینکه جا برای آن‌ها باز بشود تصمیم دارم هشت نفر از شما را به فرمانده معرفی کنم تا هرچه می‌خواهد با شما بکند.» یکی‌یکی با صدای بلند صدای‌شان کرد: «وزغ، کله‌سنگی، گاومیش، عاشق، چوش، میمون، اسکل…» و آخر از همه، به جان نگاه کرد و گفت: «حرامزاده.» پیپ هورا کشید و شمشیرش را بالای سرش چرخاند. سر آلیسر مثل افعی نگاهش کرد: «حالا جزو نگهبانانِ شب شده‌اید. اما بدانید از این میمون هم کودن‌ترید. هنوز بچه هستید و بوی تابستان می‌دهید. وقتی زمستان بیاید، مثل مگس می‌میرید.» بعد برگشت و رفت. پسرهای دیگر دور این هشت نفر جمع شدند و با شوخی و فحش تبریک گفتند. هالدر با قبضه‌ی شمشیرش به وزغ زد و بلند و با خنده گفت: «هه هه! وزغِ نگهبانِ شب!» پیپ با شادی فریاد می‌کشید که این برادرِ سیاه‌پوش، اسب لازم دارد و پرید روی گردن گرن. هر دو با هم روی زمین افتادند. غلت زدند و خندیدند و با مشت و شوخی و فحش، شادی کردند.
