برای اینکه سفری کاملاً متفاوت را به سوی کانادا آغاز کنید، کافی است همین حالا با توصیفات تازه و نوآورانهی منصور ضابطیان در کتاب نوشابهی زرد همراه شوید و این بار کانادا را از نگاه این گردشگر و سفرنامهنویس خوشذوق ببینید. اثر حاضر به داستانی پرکشش شباهت دارد؛ با این تفاوت که تمامی رخدادهای آن واقعیت دارند و همگی قرار است نحوهی مواجهه نویسنده را با کشور کانادا به تصویر بکشند. نثر طنز نویسنده در این اثر شایان توجه است. در این مطلب به نقد و بررسی کتاب نوشابهی زرد می پردازیم.
نقد و بررسی کتاب نوشابهی زرد
شاید اجرای بهیادماندنی منصور ضابطیان در برنامهی رادیو هفت باعث شده باشد اغلب مخاطبان این هنرمند را صرفاً یک مجری توانا به حساب بیاورند که توانسته بسیاری از بینندگان را به پای تلویزیون بکشاند. بااینحال، باید اعتراف کنیم ضابطیان علاوه بر حضور پررنگ خود در تلویزیون، در دنیای ادبیات هم خوش درخشیده و سفرنامههایی را به ادب معاصر فارسی عرضه کرده که در زمرهی خواندنیترین نمونههای این ژانر، طی سالهای اخیر به شمار میروند. این بار منصور ضابطیان سری به کانادا زده تا احوال این کشور و اوضاع مردمانش را با نگاه تیزبین خود حلاجی کند، درعینحال توصیفی دقیق و واقعگرایانه از دیدهها و شنیدههای خود در کتاب نوشابهی زرد به شما عرضه نماید.
از میان سفرنامهها، آنهایی بیش از بقیه موفق میشوند که بهنوعی با دیدگاه شخصی نویسنده عجین شده باشند و روحیات خاص او را در تقابل با پدیدههای تازه نشان بدهند. خوانندگان امروزی که میتوانند با تایپ چند کلمه در مرورگر گوشی موبایل خود، اطلاعات جامعی را در مورد تمامی نقاط جهان به دست بیاورند، هنگامی که یک سفرنامه را میخوانند، بیشتر قصد دارند با نظرات شخصی نویسنده در مورد آن سرزمین یا منطقهی خاص آشنا شوند. منصور ضابطیان (Mansour Zabetian) هم به این نکته واقف بوده و کتاب نوشابهی زرد را بهگونهای نوشته که نمایشدهندهی مواجهات او با کشور کانادا باشد، نه اینکه تنها موقعیت جغرافیای این کشور و طبیعت آن را برای خوانندگان ترسیم کند. کتاب با ساعات چمدان بستن نویسنده و آمادگی او برای رفتن به فرودگاه امام آغاز میشود و رفتهرفته به داستانی خواندنی شباهت پیدا میکند که خط مکانی آن کاناداست.
صفحهآرایی کتاب و قرارگیری مطالب و عکسها در کنار هم، با نوع متفاوت نگاه نویسنده هماهنگ است. مخاطب از همان ابتدای کتاب میداند که قرار نیست با یک سفرنامهی مرسوم و معمولی روبهرو شود. بلکه قرار است شرحی بدیع را بخواند که دیدگاه او را در مورد فرهنگ و مردم کانادا متحول میکند. نویسنده هر آنچه در مسیر رسیدن به کانادا دیده و شنیده را نیز برای خوانندگان بازگو میکند. از ماجرای گرفتن کارت پرواز تا خانم ازخودراضی فرودگاه که باید روی کارت پرواز مسافرین را امضا کند. کتاب نوشابهی زرد به مستندی شباهت دارد که خواننده را لحظهبهلحظه با راوی همراه میکند و او را در جریان جزئیترین امور قرار میدهد. به همین خاطر است که نمیتوان بهراحتی از کتاب حاضر دل کَند!
در جایجای کتاب، عکسها و نقشههایی گنجانده شدهاند که درک مطالب را برای مخاطبان آسانتر کرده و آنها را تا پایان کتاب با نویسنده همراه میکنند. از کلام طنز منصور ضابطیان هم نباید غافل بود، زیرا باعث شده متن کتاب جذابیت بیشتری به خود بگیرد و اشتیاق مخاطب را بیش از پیش برانگیزد. سادگی، روانی نثر، ریتم تند کتاب همراه با تیزبینی نویسنده، بازگویی دقیق مکالمات، اشاره به برخی وقایع روز و… ویژگیهای دیگری هستند که بر جذابیت کتاب افزودهاند.
ضابطیان در انتخاب عنوان مطالب هم نوآور بوده و آنها را به شکلی انتخاب کرده که توجه مخاطب را به خود جلب کنند. بهطور خلاصه، میتوان گفت اگر پیش از این سفرنامههای ضابطیان را مطالعه نکردهاید، قطعاً خواندن کتاب نوشابهی زرد برایتان تجربهی بسیار متفاوتی خواهد بود. تجربهای که شاید دیدگاه شما را بهکل در مورد سفرنامهنویسی متحول کند.
نشر مون چاپ و انتشار این اثر خواندنی را به عهده داشته است.
کتاب نوشابهی زرد برای چه کسانی مناسب است؟
علاقهمندان به سفرنامههای معاصر فارسی، خواندن کتاب نوشابهی زرد را در لیست اولویتهای خود قرار بدهند.
در بخشی از کتاب نوشابهی زرد: نوشتهها و عکسهای سفر به کانادا میخوانیم
پرواز بهلطف کتابی از دیوید سداریس، چند پادکستی که دانلود کردهام و یک قرص کامل ملاتونین که باعث میشود دو تا چرت نیمساعته بزنم، قابل تحمل میشود. البته نباید از نقش جای راحتی که در هواپیما دارم غافل شوم. (صندلیهای اگزیت معمولاً جاهای راحتتری در هواپیما هستند؛ چون بهخاطر نزدیکیشان به درهای خروجی اضطراری، جای پای بهتری دارند. بعضی از خطوط هواپیمایی برای صندلیهای اگزیت پول بیشتری میخواهند، اما در اغلب موارد شما میتوانید با کمی دلبری برای مسئول کارت پرواز، اینجا را از آن خود کنید.)
