این روزها مجلس شورای اسلامی در تکاپوی تصویب طرحی بود که به واسطه آن خودروهایی که سه سال کار کرده است به کشور وارد شود. هر چند تصویب چنین طرحی می تواند بازار رقابت خودرو را یک تکان اساسی دهد ، اما در واقع سوال اصلی آن است که چرا باید ایرانیان بین خودروهای بی کیفیت داخلی یا چینی و خودروهای دست دوم خارجی یک گزینه را انتخاب کنند؟ واردات خودرو های کار کرده به سود کیست؟
مافیای خودرو دست کیست؟
با تصویب این طرح ، یک سوال اساسی در اذهان عمومی نقش می بندد و آن هم این است که با ورود این خودروها دیگر کسی به سراغ خودروهای داخلی خواهد رفت یا خیر؟ یا بازار پر رونق خودروهای چینی به کجا خواهد رسید.
فعلا کلیات این طرح تصویب شده است و کسی نمی داند که قیمت تمام شده آن به دست مصرف کننده چقدر خواهد بود؟ اما دور از ذهن نیست که دو شرکت خودرو سازی داخلی حتما در شورای رقابت دستی بر قیمت گذاری خواهند داشت و قیمت جوری تعیین می شود که بازار تولیدات داخلی بر هم نخورد.
با سقوط آزاد قیمت خودرو در چند هفته اخیر ، سرمایه گذاران این بازار فعلا دست نگه داشته اند تا قیمت خودرو دوباره افزایش پیدا کند. از طرفی وارد کنندگان خودروهای چینی نیز مشخص نیست که در این شرایط اگر قیمت ها منصفانه و رقابتی باشد ، چگونه مردم را قانع خواهند کرد که به جای استفاده از خودروهای کره ای و ژاپنی به سراغ بازار خودروهای چینی بیایند.
همه این عوامل باعث می شود که مافیای قدرتمندی شکل بگیرد که یا قیمت واردات بشدت افزایش پیدا کند و یا با دست به دست چرخیدن خودرو توسط دلالان در بازار ، نهایتا قیمت خودرو برای مصرف کننده بشدت افزایش پیدا کند.
چه خودروهایی وارد خواهد شد؟
همان طور که گفته شد ، با تصویب کلیات این طرح موافقت صورت گرفته است. اما هنوز جزییاتی بصورت رسمی منتشر نگردیده است و نمی دانیم که در صورت اجرایی شدن طرح ما شاهد حضور دوباره چه برندهایی در سطح شهر خواهیم بود. آیا دوباره شاهد حضور تویوتا ، مزدا و نیسان از ژاپن یا رنو و سیتروئن از فرانسه خواهیم بود یا خیر ؟ یا با تصویب این طرح میتوان امید داشت که خودروهای کلاس لوکس آلمانی مثل بنز و بی ام و دوباره به خیابان های ایران راه خواهند یافت یا خیر؟ اما حداقل می توان تقریبا مطمئن بود که خودروهای شرکت های کره ای نظیر کیاموتورز و هیوندای همیشه پای ثابت این واردات بوده اند و انصافا مصرف کنندگان ایرانی نیز همیشه استقبال خوبی از تولیدات این دو شرکت خودرو سازی کرده اند.
واردات این خودروها چه کمکی به بازار می کند؟
بازار خودرو همواره یکی از مهم ترین بازارهایی بوده است که دولت های مختلف سعی در تنظیم آن داشته است. یکی از شاخصه هایی که در پایان کار هر دولت سنجیده می شود تنظیم گری آن در همین بازار است.
در سالیان اخیر با وجود محدودیت های فزاینده ای که برای واردات خودرو اعمال شده است ، دولت همواره سعی بر حمایت از تولیدات داخلی داشته است . اما در این میان دو موضوع همواره اذهان عمومی را درگیر کرده است.
اول اینکه چرا دو شرکت خودرو سازی ایران به جای بهره وری از این فرصت و یکه تازی در بازار به جای افزایش سطح کیفی تولیدات خود ، تنها به فروش خودروهای بی کیفیت خود فکر می کنند و هیچ قدمی در راستای تولید یک خودرو مطابق با کیفیت و استانداردهای جهانی بر نمی دارند.
آیا این دو شرکت از نبود تجهیزات تولید رنج می برد و یا از نبود متخصصان و طراحان خودرو؟ البته کمی دور از ذهن است که ایران خودرو و سایپا تجهیزات خود را نتوانند به روز کنند و یا نتوانند طراحان و متخصصان حرفه ای جذب کنند.
دوم اینکه اگر واقعا دولت به فکر تولید کنندگان داخلی است ، واردات افسار گسیخته این همه خودرو چینی تحت برندهای مختلف به چه معناست ؟ چون تولیدات داخلی حتی توان رقابت با خودروهای چینی ندارند و امروزه روز مردم ترجیح میدهند که با پرداخت پول بیشتری از امکانات بیش از اندازه خودروهای چینی استفاده کنند.
با همه این تفاسیر ، سوال اساسی اینجاست که در شرایطی که دولت میخواهد خودرو سازان داخلی را حمایت کند و تنها با وارد کردن خودرو از یک کشور سعی در تنظیم رقابت در بازار را دارد ، چه زمانی مردم کشور می توانند منصفانه و با داشتن قدرت اختیار برای خرید یک خودروی به روز و با کیفیت اقدام کنند. چه زمانی می توانیم شاهد حضور خودروهایی باشیم که هم کیفیت آن بالاست و هم امکانات خوبی دارد و هم نسبت به قیمت جهانی آن یک قیمت منصفانه داشته باشد.
