در سینمای جهان این یک رسم پذیرفته شده است که موسیقی‌دانان و خوانندگان مشهور در فیلم‌های سینمایی حضور پیدا کنند. فرانک سیناترا، امینم، آیس کیوب و… از جمله خوانندگان مشهوری هستند که به عنوان بازیگر در فیلم‌های سینمایی حضور پیدا کردند. موسیقی و سینما پیوند تگاتنگی با هم دارند. موسیقی به‌عنوان یکی از هنرهای پرطرفدار زمینه دراماتیک خوبی برای روایت داستان‌های متنوع در سینما دارد. به همین خاطر است که اکثر کارگردانان بزرگ جهان به ساخت آثاری که موسیقی محور اصلی داستان آن‌ها است روی آوردند. آثاری که یا به زندگی موسیقی‌دان‌ها پرداختند (مانند آمادئوس و روی خط راه برو) یا داستان‌شان درباره این هنر و حواشی پیرامون آن است (مانند ویپلش). در سینمای ایران هم چند وقتی است که کارگردانان سینمای ایران به استفاده از خوانندگان مشهور موسیقی پاپ در فیلم‌ها و سریال‌ها روی آوردند. در این پست به نقد و بررسی فیلم آهنگ دونفره می پردازیم.
در ابتدا حضور خوانندگان مشهور بیشتر حالتی دکوراتیو داشت و کارگردانان صرفاً برای جلب تماشاگر از آن‌ها استفاده می‌کردند. اما در سال‌های اخیر سینماگران ایرانی توجه بیشتری به نوشتن داستان‌هایی با محوریت موسیقی نشان دادند و نقش دراماتیک مهمی در داستان برای خوانندگان در نظر گرفتند. آهنگ دو نفره یکی از آخرین تلاش‌های سینمای ایران برای استفاده درست از یک خواننده محبوب در یک فیلم سینمایی است. فیلمی کمدی که موسیقی در آن نقشی محوری دارد و از حضور فرزاد فرزین به‌عنوان یکی از مشهورترین خوانندگان پاپ سینمای ایران بهره می‌برد.
نقد و بررسی فیلم آهنگ دونفره
«آهنگ دو نفره» داستان جوان فقیری به نام پاشا (با بازی احمد مهرانفر) است که آرزو دارد خواننده بزرگی شود. او طی اتفاقی عجیب و غریب مجبور می‌شود با گلاویژ (سهی بانو ذوالقدر) ازدواج کند. برادران و پدر گلاویژ (با بازی علیرضا اُستادی) زورگیر و شرخر هستند و تنها هدف‌شان از ازدواج پاشا و گلاویژ سرکیسه کردن پاشا و گرفتن سکه‌های مهریه از او است. پاشا برای جور کردن پول سکه‌های مهریه و ازدواج با عشق قدیمی‌اش شیرین (با بازی النا حیدری) شروع به خواندن در مجالس می‌کند. او در مجالس عروسی آهنگ‌های ایلیا (با بازی فرزاد فرزین) را هم می‌خواند. سامی (با بازی امیرحسین رستمی) مدیر برنامه ایلیا پاشا را تهدید می‌کند که نباید آهنگ‌های او را بخواند.
اما زمانی که تیغ ماهی در گلو ایلیا گیر می‌کند و باعث تغییر صدایش می‌شود سامی و الیکا خواهر ایلیا (با بازی بهاره کیان افشار) به این فکر می‌اُفتند تا در ادامه تور کنسرتی که این خواننده مشهور دارد از پاشا بخواهند به عنوان خواننده در سایه به جای ایلیا بخواند. چرا که ایلیا تحت قرارداد آقازاده‌ای بنام صمصامی (با بازی هادی کاظمی) است و اگر این تور را تکمیل نکند نمی‌تواند از شر او خلاص شود و همه چیز را در زندگی‌اش از دست می‌دهد…
آهنگ دو نفره از آن فیلم‌هایی است که تمام تلاش خود را می‌کند تا با زوج سازی و استفاده از جذابیت‌هایی که ساختن این زوج به وجود می‌آورد داستان خود را پیش ببرد. پاشا شخصیتی بی‌خیال، سر به هوا و شیطان است که در کنار ایلیا جدی، مغرور و کمی لوس قرار می‌گیرد. تقابل و تضاد این دو شخصیت است که اکثر موقعیت‌های طنزآمیز فیلم را می‌سازد. حضور پاشا در خانه شیک و مدرن ایلیا و نحوه برخورد او با الیکا و سامی و ایلیا باعث به وجود آمدن لحظات خنده داری می‌شود که فیلم را از دیگر فیلم‌های مرتبط با موسیقی سینمای ایران متمایز می‌کند. ویژگی دیگر این فیلم تلاشی است که نویسنده و کارگردان برای ساخت شخصیت‌های فرعی جذاب انجام داده‌اند. شخصیت‌هایی که از یک طرف به قوام داستان کمک می‌کنند و از طرف دیگر کمک می‌کنند تا رابطه دوستانه بین پاشا و ایلیا شکل جذاب‌تری به خود بگیرد. پدرگلاویژ، شیرین عشق قدیمی پاشا، سامی و الیکا و حتی صمصامی شخصیت‌هایی هستند که همگی کمک کرده‌اند تا رابطه پاشا و ایلیا عمق بیشتری پیدا کند و تماشاگر درک بهتری از دوستی این دو شخصیت متضاد پیدا کند.
در فیلم‌هایی که هدف اصلی آن‌ها ساختن زوجی جذاب برای پیشبرد داستان است شیمی میان دو بازیگر اصلی شرط اصلی برای موفقیت فیلم است. انتخاب غلط بازیگران یا اغراق بی‌مورد در طراحی داستان باعث می‌شد تا آهنگ دو نفره جذابیت خود را از دست بدهد. نویسنده و کارگردان این فیلم در طرحی داستان و انتخاب بازیگران بسیار خوب عمل کرده‌اند. داستان «آهنگ دو نفره »منطق خوبی دارد و روابط علت و معلولی تا جایی که یک فیلم تجاری اجازه می‌دهد با دقت طراحی شده‌اند. کارگردان هم با انتخاب درست بازیگران توانسته شیمی لازم میان دو شخصیت اصلی را به وجود بیاورد و باعث شود فیلم گرمای زیادی پیدا کند. احمد مهرانفر در این فیلم حضور شیرین و متفاوتی دارد. فرزاد فرزین هم با بازی جدی خود به شکلی کاملاً خودجوش و غریزی زمینه لازم را برای موقعیت‌های طنز فیلم فراهم می‌کند. همین همکاری دو نفره موفق است که باعث شده تماشاگر هنگام تماشای فیلم احساس خستگی نکند و از موقعیت‌های طنز فیلمنامه که تعداد آن‌ها چندان هم زیاد نیست لذت کافی را ببرد.
صحبت کردن از کارگردانی در فیلم‌های عامه پسند کار بسیار سختی است. در اکثر قریب به اتفاق فیلم‌های عامه پسند سینمای ایران کار کارگردان به مصور کردن فیلمنامه محدود می‌شود. به همین خاطر صحبت از خلاقیت کارگردانی در چنین فیلم‌هایی اغلب بی‌مورد است. اما مشخص است که ارزانش در آهنگ دو نفره تلاش کرده از محدودیت‌هایی که سینمای عامه‌پسند ایران به کارگردانان تحمیل می‌کند فراتر برود. در آهنگ دو نفره کارگردان ضمن رعایت اصل سادگی در کارگردانی موفق شده در سکانس‌های برگزاری کنسرت با استفاده از حرکات ترکیبی دوربین خلاقیت خود را نشان دهد.
سکانس ماقبل پایانی فیلم که بسیار طولانی است و به لحاظ ایجاد تعلیق نقش مهمی را در داستان ایفا می‌کند یک نمونه خوب برای نمایش توانایی‌های ارزانش در کارگردانی است. ارزانش با سادگی تمام و با استفاده از عناصری دراماتیکی که در این سکانس وجود دارد موفق می‌شود تعلیق موجود در فیلمنامه را به تماشاگر منتقل کند و این سکانس را به نقطه اوج دراماتیک پایانی برساند. آرزو ارزانش که اولین گام‌ها را در کارگردانی سینما برمی‌دارد و در حال ساخت یک مستند هم هست نشان می‌دهد با کسب تجربه بیشتر و آشنایی با فضای کلی سینمای ایران می‌تواند فیلم‌های بهتری بسازد. فیلم‌هایی که ضمن جواب گرفتن از گیشه تبدیل به آثار ماندگاری شوند و در حافظه جمعی ایرانیان باقی بمانند.
شاید پرسش اصلی کارگردان و تهیه کننده فیلم این باشد که آیا این فیلم موفق می‌شود در گیشه پاسخ مناسبی از تماشاگران دریافت کند؟ فیلم تا این جا فروش بدی نداشته اما بسیار بعید است که انتظارات تهیه کننده و کارگردان را برآورده کند. وجود رقبای قدرتمندی مانند فسیل، غریب و جنگ جهانی سوم باعث شده تا آهنگ دو نفره آنطور که باید و شاید به چشم نیاید و اکران سخت و دشواری را پشت سر بگذارد. فیلم از بازیگران خوبی بهره می‌برد اما بازیگران این فیلم سوپراستار به حساب نمی‌آیند و تهیه‌کننده نمی‌تواند روی حضور بازیگران به عنوان عاملی برای فروش حساب باز کند. شاید اگر تهیه‌کننده این فیلم زمان بهتری را برای اکران فیلمش انتخاب می‌کرد با موفقیت بیشتری رو به رو می‌شد. حال باید دید آیا فروش «آهنگ دو نفره» به شکلی هست که زمینه را برای ساخت فیلم‌های بعدی ارزانش مهیا کند یا این‌که به دلیل فروش نه چندان مطلوب فیلم این کارگردان تازه نفس سینمای ایران مجبور می‌شود برای ساخت دومین فیلمش مدت‌ها صبر کند.
