انتخاب نتفلیکس برای ژانویه و تعطیلات ابتدای سال هوشمندانه است؛ سریال Fool Me Once یا سریال اگر یکبار فریبم دهی احتمالا در هیچیک از جشنوارهها جایزهای به دست نخواهد آورد و شاید حتی نامزد هم نشود. اگر بخواهیم رکتر باشیم باید بگوییم این مینی سریال برای خیلی از بینندگانش و برای بسیاری از منتقدان کاملا بیارزش بوده. خیلیها آشغال خطابش کردهاند. بعضیها گفتهاند احمقانه است و وقتی که صرفش میکنید به کلی تلف شده است. یک نفر در شبکههای اجتماعی نوشته بود، اگر میدانستم سریال اینقدر ابلهانه است، ترجیح میدادم به جایش به دیدار شوهرعمه بینمکم بروم. در این پست به نقد و بررسی سریال Fool Me Once می پردازیم.
نقد و بررسی سریال Fool Me Once
اما همه اینها نافی واقعیتی که اول گفتم نیست. فکر میکنم انتخاب این سریال برای ایام بیکاری و تعطیلات کار به شدت فکر شدهای بوده. احتمالا همه اینهایی هم که به Fool Me Once فحش دادهاند، آن را در سریعترین زمان ممکن تماشا کردهاند. کاری که خودم هم نتوانستم در برابرش مقاومت کنم. یعنی در عین مسخره کردن سریال و ایمان به پرت و پلا بودنش، آن را بیوقفه نگاه کردم تا تمام شود. یک شب، سه اپیزود آن را پشت هم دیدم، چون میخواستم ببینم بالاخره چی میشود و کلاف پیچیده داستان بالاخره کی و کجا باز میشود. آخرش خودم را بابت این همه اشتیاق تحسین نکردم، اما میفهمم چرا داستان اینقدر چسبناک بود و چطور میتوانست خورهها را برای تماشای ۸ اپیزود روی صندلی میخکوب کند.
سریال Fool Me Once (با ترجمه «اگر یکبار فریبم بدهی» یا «یک بار گولم بزن») بر اساس رمانی به همین نام ساخته شده است. یکی از کتابهای هارلان کوبن. نویسنده آمریکایی که با نتفلیکس قراردادی چند میلیون پوندی بسته تا ۱۴ کتابش به فیلم و سریال تبدیل شوند. از این ۱۴ تا هم ۷ تایش تا حالا ساخته شده. سریال اگر یکبار فریبم دهی هم آخرین همکاری اکران شده بین نویسنده و پخشکننده است و قبل از آن سریال های The Stranger در سال ۲۰۲۰ و Stay Close را در سال ۲۰۲۱ از همین نویسنده دیدهایم. سریال Safe یکی دیگر از محصولات کارخانه رمان/سریالسازی کربن بود که اگر آن را دیده باشید، نیازی زیادی نیست درباره Fool Me Once برایتان توضیح بدهیم.
هارلان کوربن که نوشتههایش به بیش از ۴۰ زبان ترجمه شده و بیش از ۸۰ میلیون نسخه کتاب فروخته کوبن به همراه دن براون نویسنده داوینچی در کالج آمهرست تحصیل کرده یکی از پاورقینویسهای مشهور و محبوب آمریکاست. یکی از آنهایی که منتقدان کارهایش را اغلب عامهپسند و پیچیدهنما میدانند و البته هر کتابش سازی متفاوت میزند. اما بیشتر شهرت او بابت داستانهای معمایی است و خودش می گوید: «اگر پیچ و خمهای داستانی را دوست ندارید، من پسر شما نیستم.» طبیعی است که چنین نویسندهای از طرف کمپانیهایی مثل نتفلیکس مورد توجه قرار بگیرد و کتابهایش پشت هم به تصویر تبدیل شوند. از بین تمام اقتباسهای تلویزیونی او تا امروز، منتقدان بیشترین امتیاز را به Stay Close دادهاند که در سایت Rotten Tomatoes به امتیاز ۹۲ درصد دست پیدا کرده. همین حالا هم یکی دیگر از کارهایش در دست ساخت است.
سریال اگر یکبار فریبم دهی که در سال ۲۰۲۴ ریلیز شده در هفتههای اخیر جزو پربینندهترین سریالهای نتفلیکس بوده و برای سازندگانش یک موفقیت بزرگ محسوب میشود. معلوم است که همه کمپانیها میخواهند جوایز و اعتبار و نظر مثبت منتقدان و بیننده میلیونی را با هم داشته باشند، اما معلوم است که همیشه چنین کاری ممکن نیست. همه اقتباسهای ادبی هم مثل Slow Horses دلنشین از آب درنمیآید که ملت برای دنبال کردن فصلهای بعدیاش بیتابی کنند. اما Fool Me Once تا همین جا میخش را کوبیده و با تماشاگران فراوانش اسم خود و بازیگرانش را سر زبانها انداخته.
در سریال اگر یکبار فریبم دهی با چی طرفیم؟
سریال با فرار چند نوجوان ماسکزده آغاز میشود. ساختمانی که به نظر میرسد یکی از این دبیرستانهای اصیل انگلیسی است در پسزمینه دیده میشود. بعد هم تصاویری واقعی/توهمی از رقص و پایکوبی همین بچههای ماسکزده دور آتش که میتواند یک داستان ترسناک را نوید بدهد. شروعی تحریکآمیز و تکاندهنده. اما بعد به مراسم تدفین باکلاسی دعوت میشویم که مشخص میشود به خاطر مرگ جو بورکت (ریچارد آرمیتاژ) برپا شده. قهرمان داستان هم همسر جو، مایا است. مایا (میشل کیگان) کهنه سرباز ارتش بریتانیا (میشل کیگان) است که مثل خیلی از داستانهای مشابه از جنگ افغانستان برگشته و ماجرای یک کشتار ناخواسته را پشت سر دارد. مایا خواهر و سپس شوهرش را از دست داده.
هر دو به قتل رسیدهاند به دلایلی که فعلا نمیدانیم ولی شباهت عجیبی دارند. کمی پس از دفن شوهر، مایا فیلمی در یک دوربین خانگی که قرار است فرزندش و پرستار خانگی را زیر نظر داشته باشد، فیلمی میبیند که به نظر می رسد جو را زنده و سالم در خانهشان نشان میدهد. اینجاست که کلید ماجرا میخورد و مایا دنبال این میرود که بفهمد قضیه فیلم شوهرش چیست و در ضمن پشت پرده قتل خواهر و شوهرش را –ظاهرا- کشف کند. از این به بعد با مجموعهای از طرحها و داستانهای فرعی و اصلی مواجهیم که قرار است ما را به نتیجه و لحظه نهایی برساند. این که قاتل جو و خواهر مایا چه کسانی بودهاند و انگیزهشان چی بوده. داستانی با گرههای مداوم و غافلگیریهای مستمر که مدام متهمان مختلفی را مطرح میکند و ما را با جوابهای متفاوت به جلو میبرد.
چرا میشود سریال Fool Me Once را بیوقفه تماشا کرد؟
سریال سریال اگر یکبار فریبم دهی Fool Me Once با فضای و مناظر زیبایی که در انتخابشان دقت زیادی شده، چشمنواز و فریباست (سریال Safe را یادتان هست؟) با ماشینهای لوکس و لباسهای مجلل، در خانههای بزرگ و حسرتبرانگیز. بازیگران، به خصوص سامی کیرس (عادل اختر) بازیهای کمنقصی ارائه میدهند اگرچه هیچکدام فوقالعاده نیستند. حتی شین (امت اسکنلان) که از او بازیهای خاطرهانگیزی دیدهایم. خود سریال، با هیجانی که گفتیم و سرعت کمنظیری پیش میرود و هر چند دقیقه یک اتفاق عجیب ما را سورپرایز میکند. میشل کیگان از خیلی از منتقدان بابت این سریال فحش خورده که مثلا نتوانسته مثلا کیت وینسلت در سریال Mare of Easttown پیچیدگیهای نقش را درآورد. خیلیها هم بازیاش را پسندیدهاند.
اما در مجموع به عنوان یک ارتشی با ترومای جنگ قابل قبول است و توی ذوق نمیزند. پایان هر اپیزود هم با نقاط اوجی داغ تمام میشود، جوری که انگار اصل داستان برای اپیزودیک شدن نوشته شده. هرچند که به خاطر مجموعه اتفاقات –البته ناهمگون- تکه تکه کردن سریال کار سختی نبوده. سریال هم برای ساخت از لوکیشن اصلی داستان، یعنی نیویورک، به انگلیس آمده و صحنهها در منچستر و اسپانیا فیلمبرداری شده و همین دست کارگردان را برای قاببندیهای جذابتر باز گذاشته. اما اجازه بدهید برویم سراغ بخشهای سمی ماجرا!
چرا سریال سریال اگر یکبار فریبم دهی مزخرفی است؟
تعارف را کنار بگذاریم، اگر میخواهید Fool Me Once ببینید، باید قید فکر کردن و باهوش بازی را بزنید. سریال پر از حفرههای وحشتناک و صحنهها و روایات بیدلیل است. شاید در رمان اصلی -که من آن را نخواندهام- همه چیز اینقدر ابلهانه به نظر نرسد، اما اینجا چرا. ما در این مینیسریال با ماجراهایی طرفیم که اصلا توضیحی برایشان قابل تصور نیست. این که چرا کلی -خواهر ماریا- باید یک فرزند دیگر هم داشته باشد. این که ماجرای مربی فوتبال و پسرش چرا آنقدر پررنگ است و آخرش که چی.
خطر اسپویل: شین با رفتار عجیبش، مدام به شما میگوید که باید نقشی در ماجرا داشته باشد اما ندارد. یکهو پیدایش میشود و مثلا روی ماشین ماریا ردیاب میگذارد و در تاریکی او را میپاید، اما بعدا معلوم میشود که همینجوری بوده و دلیل خاصی نداشته. بچههای کلی مدام در حال جستوجو هستند اما اطلاعاتشان را نه به پلیس میدهند نه به خالهشان. خب چرا؟
سریال پر از جزییات است و با سرعت مافوق تصور روایت میشود اما همه چیز سطحی است و اغلب کشفیات شانسی و دست برقضاست. انگار که یک سریال کرهای یا ترک را که قرار بوده در ۱۲۰ قسمت روایت شود، در ۸ قسمت فشرده کرده باشند. همانقدر خوش آب و رنگ و همانقدر باسمهای. شخصیتهایی که معلوم نیست چرا به سریال آمدهاند و ماجراهایی که آخرش رها میشود و به جایی نمیرسد. پلیسهای شوتی که برای خودشان مسیرهای اشتباهی را دنبال میکنند و اول به هر متهمی به شدت گیر میدهند بعد هم راحت ولش میکنند. ماجرای شرکت دارویی فاسد هم با وجود پیچیدگیهایش، کلیشهای است و هزار بار شبیهش و بهترش را دیدهایم. بالاخره هم متوجه نمیشوید که اصل داستان هم همینقدر بیربط و کمعمق است یا در بازنویسی برای سریال این بلا سرش آمده. اما سریال دنبالهای ندارد و خیالتان راحت است که این مزخرفات قرار نیست باز هم کش پیدا کند.
این مجموعه نقدهای متفاوتی دریافت کرده، با ۶۰ درصد تایید در Rotten Tomatoes و امتیاز ۵۵ از ۱۰۰ در Metacritic. امتیاز آن در IMDB هم ۶.۹ است. با این حال، سریال اگر یکبار فریبم دهی Fool Me Once در بین بینندگان بسیار محبوب بود و بیش از ۳۷.۱ میلیون حساب نتفلیکس آن را در هفته اول تماشا کردند. شما هم میتوانید جزو کسانی باشید که با خیال راحت آن را تماشا کنید و بعد کمترین امتیاز را به آن بدهید. خیالتان راحت!