سریال جیران ماجرایی عاشقانه و تاریخی است. این داستان، دوران پس از مرگ امیرکبیر را روایت میکند؛ زمانی که ناصرالدین شاه با جیران آشنا میشود و این آغاز یک عشق است. مجموع قسمتهای این سریال تا حدود ۶ سال از زندگی ناصرالدین شاه و جیران را برای مخاطب به تصویر میکشد. در این مطلب به نقد و بررسی قسمت آخر سریال جیران می پردازیم.
نقد و بررسی قسمت آخر سریال جیران
در خلاصه داستان سریال جیران که قصهای عاشقانه-تاریخی دارد، آمده است:
«زنهار که طراز و طریقت گمشده و مجاز و حقیقت به هم آمیخته. سهم رعیت کابوس است و سهم سلطان تخت طاووس. کجاست تدبیر کریمخان که تاج شاهی پس بگیرد از ما ندانمکارها؟ کجاست شمشیر نادر که انتقام بکشد از ما خرابکارها؟ مملکت آشفته است و امیرکبیر در گور خفته. هر نامی آبستن ننگ است و هر صلحی آبستن جنگ. آدمیزاد قبله عالم هم که باشد پناه میخواهد. قلعهای میخواهد که جانپناهش باشد. برای اولاد آدم هیچ قلعهای محکمتر از عشق نیست. بدهید همهجا جار بزنند که: ایهاالناس! دیروز در حوالی تجریش پادشاه شما عاشق شد…»
تعداد قسمت های سریال جیران و زمان پخش
جمعهها، به وقت جیران، از فیلیمو. اما بر اساس نظر ساترا، زمان پخش قسمت اول این سریال، یکشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۰ تعیین شد. بقیه قسمتهای این سریال را میتوانید جمعهها حوالی ۸ صبح از فیلیمو تماشا کنید.
سریال جیران از ابتدا برای یک مجموعه ۵۰ قسمتی برنامهریزی شد که به دلیل توقیفها، فیلمبرداری ادامهدار پروژه و رعایت موارد فنی و داستانی، قسمت ۵۲ آخرین قسمت سریال جیران تعیین شد و در ۴ فروردین ۱۴۰۲ به پایان رسید.
عوامل و بازیگران سریال جیران
کارگردان: حسن فتحی
تهیه کننده: اسماعیل عفیفه
نویسندگان: احسان جوانمرد، حسن فتحی
بازیگران: بهرام رادان، پریناز ایزدیار، امیرحسین فتحی، امیرجعفری، رویا تیموریان، مهدی پاکدل، رعنا آزادیور، کتانه افشاری نژاد، ستاره پسیانی، غزل شاکری، مرتضی اسماعیلکاشی، هومن برقنورد، مهدی کوشکی، سمیرا حسنپور، فاطمه مسعودیفر، بهناز نازی، غلامرضا نیکخواه، سیاوش چراغیپور، محمد شیری، حمیدرضا نعیمی، رضا جهانی، الهام نامی، نهال دشتی، سینا رازانی، بهنام شرفی، پاشا جمالی، حسن موذنی، نسرین نکیسا، محمد مژدهی، عباس توفیقی، فرشید صمدیپور، عباس ظفری، راستین عزیزپور، علی اشمند، پرویز بزرگی، رضا داودوندی و مریلا زارعی (در نقش مهدعلیا).
مدیر فیلمبرداری: علیرضا رنجبران/ مدیر صدابرداری: امیر عاشق حسینی/ تدوین: بابک رضاخانی/ آهنگساز: فردین خلعتبری/ طراح صحنه: حسن روحپرور/ طراح لباس: ملکجهان خزاعی/ طراح چهرهپردازی: سیدجلال موسوی/ جلوههای ویژه: امی ولیخانی/ طراح تیتراژ: ایراهیم حقیقی/ مجری طرح: مجید بذرپاچ/ مدیر تولید: عزیز علیزاده/ مدیر برنامهریزی: محمدرضا رستمی/ مدیر تبلیغات: میلاد کیایی/ مدیر تدارکات: ناصر هادیانفر/ عکاس تبلیغاتی: محمد اسماعیلی/ عکاس صحنه: نازلی هروی
همایون شجریان؛
خواننده سریال جیران
سرانجام زمانش فرا رسید؛ «همایون شجریان» خواننده تیتراژ سریال عاشقانه جیران است. شجریان عنوانبندی پایانی سریال عاشقانه حسن فتحی را خوانده و فردین خلعتبری آهنگسازی آن را به عهده داشته است.
اما این قطعه، همه داستان نیست و قصه همکاری شنیدنی و جذاب با قطعات فوقالعاده دیگر، ادامه خواهد داشت…
حاشیه های ناتمام سریال جیران
روند حاشیههای پیشآمده برای سریال جیران را میتوانید در زیر مرور کنید. حاشیههای ناتمامی که از قدرت و کنترل فیلیمو خارج بوده است؛
جیران یک سریال تاریخی یا عاشقانه؟
این مهمترین چالشی است که در روزهای پخش سریال جیران و ورود داستان به درباره قاجار بهوجود خواهد آمد و در فضای مجازی و محافل رسانهای مطرح خواهد شد؛ آیا جیران به تاریخ وفادار مانده است؟ آیا تصویری که از درباره قاجار ارائه داده/میدهد به حقیقت نزدیک است؟ شیوه حکومتداری قجری و رخدادهای ناصری به همین ترتیب و منوال بوده؟ از همه مهمتر، تصویری که با حضور این همه بازیگر و ستاره میسازد، تناسبی با عکسها و نوشتههای آن زمان دارد؟
برای این همه تردید و سوالهای قابل پیشبینی، پاسخهای سادهای دمدست است و باید با توجه به آن، به تماشای سریال جیران حسن فتحی نشست؛ اساسا کدام قصه، کتاب، سریال، فیلم یا هر اثر سرگرمکننده را سراغ دارید که از صفر تا صد به تاریخ وفادار مانده باشد؟ هر رویدادی برای تبدیل شدن به قصهای قابل بیان و دوستداشتنی، باید دراماتیزه شود و در قالبهای معمول روایی قرار بگیرد. حتی در مدعیترین فیلمهای غیرمستند، «تغییر» جزو ذات قصهگویی است و رخدادهای تاریخی -تنها- بستر بیان قصهها هستند. از سویی دیگر باید به شرایط ساخت اثر و شیوه ارائه آن هم توجه کرد.


شاید برای همین ملانُقطیبازیها و گیروگرفتها باشد که حسن فتحی و احسان جوانمرد -به عنوان خالقان تصویری قصه جیران- روی عبارت «سریال عاشقانه جیران» تاکید دارند و از وجوه تاریخی آن سخن نمیگویند چون قرار نیست راوی «مستند تاریخ» باشند. آن را باید تاریخدانان و مستندسازان بیان کنند تا قصهگویان! فراموش نکنیم که یک درام -هرقدر هم با ادعای تاریخی و در هر کجای جهان- به تاریخ نزدیک میشود و نه مماس، تاریخ بستر ارائه است و نه هدف.
پس در این اتمسفر، به همان اندازه که ایراد گرفتن به تفاوت تصویر جیران حقیقی و پریناز ایزدیار خندهآور است، اهمیتی هم ندارد که سن و سال ناصرالدین شاه واقعی در هنگام مواجهه با خدیجه چند سال بوده است. به همان اندازه که دربار ناصریِ حقیقی و عملکردش با چیزی که در سریال جیران میبینیم/خواهیم دید، متفاوت است، نمایش عاشقانه یا شاهانه آن هم با اصل تاریخ فرق دارد. سابقه آثار حسن فتحی هم همین را نشان میدهد که او تاریخ را -چه قجر باشد (جیران)، چه پهلوی اول (شب دهم) و پهلوی دوم (شهرزاد)- بستر بیان قصه عاشقانهاش میداند و نه بیشتر از آن.
تیزر رسمی سریال جیران
«تو ز من پُرس قدر روز وصال/ تشنه داند که چیست آب زلال» بالاخره وقتش رسید؛ حالا نوبت جیران است که قصه عاشقانهاش را -از ورای تاریخ- بازگو کند. این آنونس را حمید نجفیراد طراحی و ساخته است.