در بحبوحه روابط دیپلماتیک در جهان ، همیشه همسایگان در رقابت با هم بوده اند. در حقیقت برای آن ها همیشه دو راه وجود داشته است که یا با هم همیشه در جنگ باشند یا پیمان نامه صلحی پایدار بین خود به امضا برسانند. در طول تاریخ نیز رابطه کشور عزیزمان ایران با همسایه غربی خود ، دارای فراز و نشیب های زیادی بوده است. از هشت سال جنگ تحمیلی با عراق گرفته تا روابط خیلی نزدیک سیاسی و یا حتی قرار گرفتن نام این دو کشور به عنوان شرکای اقتصادی در منطقه. در حال حاضر که جنازه برجام بر دوش دولت فعلی قرار گرفته و از طرفی اروپایی ها نیز پا به عرصه رویارویی با جمهوری اسلامی ایران گذاشته اند ، همسایه قدیمی ما بر موج تازه سوار شده است و گربه رقصانی می کند. در این سخن سردبیر به بررسی این سوال می پردازیم که : عراق همسایه بی وفا یا موج سوار بی پروا است ؟
عراق همسایه بی وفا
ظهور دیکتاتور
اواخر دهه پنجاه خورشیدی بود که دیکتاتور سابق عراق چهره ای جدید از خود به نمایش گذاشت. وی که ایران پس از انقلاب را در موضع ضعف دید ، تمام همت خود و نیروهایش را به کار گرفت و سودای فتح ایران را در سه روز در سر می پروراند. جامعه بین الملل نیز در همان روزگار تمام قد کنار او ایستادند و به این همسایه بی وفا کمک های مالی و تسلیحاتی فراوانی عرضه داشتند. غافل از اینکه هم صدام و هم جامعه بین الملل ، علیرغم آن که فکر همه جا را کرده بودند ، اما شناخت درست و دقیقی از مردم ایران نداشتند و فکر نمی کردند این جنگ سه روزه با رشادت های فراوان ملت ایران ، هشت سال به طول بیانجامد.
دیکتاتور سابق عراق ، دشمنی های خود با ایران را از سال ها قبل از انقلاب آغاز کرده بود. پس از آن که صدام جانشین رییس جمهور سابق عراق شد ، به پشتوانه ارتش حزب بعث و جامعه بین الملل تا آن جا پیش رفت که سودای تسلط بر ایران را بر هر چیز دیگر ارجح می دانست. دشمنی های دیکتاتور به جنگ و کشته شدن شمار زیادی از مردمان بی گناه ختم نشد و او بصورت آشکار و علنی حمایت های مالی و تسلیحاتی خود از گروهک منافقین علیه جمهوری اسلامی ایران را در هر کوی و برزن جار می زد.
افول دیکتاتور
پس از شکست های پی در پی ارتش حزب بعث در جبهه های نبرد در ایران ، بالاخره هر دو طرف دعوا به پیشنهاد سازمان ملل متحد پیمان صلح را امضا کردند. حال بماند که پس از این جنگ تحمیل شده ، بلافاصله ایران درگیر جنگ دیگری با گروهک منافقین شد و باز هم در این جنگ با رشادت های دلیرانه سردارانی چون امیر سپهبد صیاد شیرازی ، ایران عزیزمان توانست همه نقشه های دشمن را نقش بر آب کند و حتی یک سانت از خاک میهن عزیزمان را از دست ندهد.
صدام در اقدامی دیگر با حمله به کویت می خواست سرپوشی بر شکست های خود در جنگ با ایران بگذارد و به جامعه جهانی ثابت کند که وقت آن رسیده است که وی را به عنوان رهبر پر قدرت نه تنها عراق بلکه منطقه به رسمیت بشناسند.
زیاده خواهی های وی به سرعت باعث شد که سایر کشورهای غربی به صرافت کشیدن افسار این دیکتاتور لجام گسیخته بیوفتند.
حال دوستان و شرکای غربی سابق که روزگاری تمام قد در کنار او ایستاده بودند ، ضمن اعلام انزجار از رفتارهای وی با تحریم های گسترده علیه او و کشورش ، روز به روز وی و دولت بعث را بیشتر به سمت انزوای جهانی کشاندند.
پایان دیکتاتور
با حمله ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۰۳ به عراق ، عملا دیکتاتور به پایان خود رسید و پس از چندین ماه اختفا سرانجام به دست نیروهای آمریکایی دستگیر و جهت محاکمه به دیوان عالی عراق استرداد شد. علیرغم آن که نام صدام برای ما یادآور کینه و نفرت همسایه قدیمی می باشد، اما در بین جوامع عرب وی از محبوبیت نسبتا خوبی برخوردار بود. با پایان دیکتاتوری در عراق و برکنار شدن حزب بعث ، جمهوری اسلامی ایران ضمن محکوم کردن تجاوز آمریکا به خاک عراق ، نه تنها این کشور را در موضع ضعف ندید ، بلکه تمام همت خود را در برگرداندن صلح و امنیت به عراق از همان روز های ابتدایی به کار بست.
تاریخ و فرهنگ مشترک ، نقطه عطف رابطه شد
عراق و ایران همواره در طول قرن ها به واسطه قرابت های فرهنگی و تاریخ عجین شده با یکدیگر ، دارای روابط عمیق بوده و هست. شهر مقدس نجف که پایتخت جهان تشیع می باشد ، همواره مورد توجه حاکمان ایرانی بوده است و بسیاری از علمای ایرانی نیز جهت ادامه تحصیل و زندگی این شهر را برگزیده اند. همچنین ایران نیز از دوران قاجار تا به امروز همواره نگاه قابل توجهی به این شهر و سایر شهر های مذهبی عراق داشته است . کمک های ایران در بخش های مختلف ، از بازسازی زیر ساخت های مهم عراق تا تامین کالاهای اساسی و تامین امنیت پایدار در این کشور سبب گردید که روابط بین این دو همسایه قدیمی در مسیر رشد فزاینده قرار گیرد. قرابت و نزدیکی حاکمان عراقی به ایران نیز در طی این سال ها باعث شد تا دو طرف از کلیه ظرفیت های موجود در جهت پیشبرد اهداف منطقه ای و لجستیکی استفاده کنند.
چه کسی تروریست ساخت و چه کسی ترور شد؟
در میان روابط بسیار خوب دیپلماتیک ایران و عراق ، کشورهای غربی و برخی دولت های عربی که تاب آن را نداشتند که بازیگر اصلی منطقه جمهوری اسلامی ایران باشد، با به راه اندازی شبکه های مختلف تروریستی و پرورش تروریست ، دو کشور عراق و سوریه که ایران نفوذ به سزایی در آن داشت را به ورطه جنگ و نابودی کشیده شود. کشورهای عربی و غربی به همراهی رژیم صهیونیستی با راه اندازی داعش طی ده سال همه زیر ساخت های این دو کشور را به طور کل نابود کرد. این بار نیز جمهوری اسلامی ایران با به کار گیری همه ظرفیت های نظامی و اطلاعاتی خود توانست بار دیگر همسایه قدیمی خود را نجات دهد و بیش از پیش برادری خود را برای عراق ثابت کند. اما در نهایت تنها دستخوشی که از عراق گرفت همکاری موذی گرایانه این کشور با آمریکا و دولت های عربی بود که در نهایت منجر به شهادت رسیدن سردار عزیز ما شد.
دریای پارس ، نامی به بلندای تاریخ
حال با گذشت این همه وقایع ، شاید کمتر کسی انتظار آن را داشت که همسایه قدیمی دست به تحرکاتی بزند که دوباره مسیر دیپلماتیک دو کشور وارد فاز پیچیده ای شود. نخست وزیر تازه از راه رسیده عراق با تمایل شدیدی که به سعودی از خود نشان می دهد ، در این چند روز با عنوان کردن بزرگترین دروغ تاریخی ، خود و دولتش را بیش از پیش از چشم ایرانیان انداخته است. با شروع بازی های آسیایی به میزبانی کشور عراق از سمت دولت و برگزار کنندگان آن بارها و بارها در کنفرانس های خبری و بیلبورد ها نام جعلی خیلج عربی تکرار شد و با این که انتظار می رفت که حداقل نخست وزیر این کشور به صورت رسمی از این گاف تاریخی عذرخواهی کند ، بیشتر هیزم به این تنور تازه ریخته و به صورت کاملا ناشیانه از این کلمه جعلی بارها استفاده کرده است.
حال که آمریکا نیز اعلام کرده است که می خواهد کلیه مبادلات ارزی عراق را تحت سیطره خود قرار دهد ، دولت تازه عراق نیز بر این موج سوار شده است و به صورت علنی برای دولت های غربی خوش رقصی می کند.
هزاران سال نقشه های جهانی نام دریای پارس را در خود جای داده اند و این خلیج تا به ابد فارس خواهد ماند. در این بین اما بی وفایی همسایه قدیمی بیشتر از هر زمان دیگر آشکار شده است و توقع ایرانیان از دولتمردان خود آن است که در مرزبندی های دیپلماتیک و دستگاه دیپلماسی کشور دقت بیشتر در شناخت دوست و دشمن شود.
